در هنگام اجرای صیغه نکاح، مرد چیزی به عنوان هدیه به همسر خود تقدیم می‌کند که اصطلاحا صداق یا مهریه خوانده می‌شود. هیچ محدودیتی برای مهریه وجود ندارد و مهریه می‌تواند از نوع اقتصادی و اجتماعی دارای ارزش و منزلت مانند طلا، نقره، ملک، پول رایج آن کشور، لوازم خانگی و غیره باشد. البته باید گفته شود که در آموزه‌های دین اسلام برای مهریه مقدار مشخصی معین نشده است. طبق قانون حمایت از خانواده که به تصویب مجلس در سال 1391 رسیده است، حد حمایت قانون از بازخواست و مطالبه مهریه تا 110 سکه اعلام و بازخواست بیستر از این مقدار مربوط به قدرت پرداخت زوج دارد. در مهریه‌هایی که میزان آن تا 110 سکه تعیین شده است زوجه و وکیل مهریه نیازی به این ندارد که استطاعت مالی زوج در پرداخت مهریه را به اثبات دادگاه برساند و اینجاست که زوج باید خود در دادگاه عدم استطاعتش را برای بازپرداخت مهریه به دادگاه اثبات کند. یک تفکر اشتباه که در بین مردم رایج شده این است که نمی‌توان مهریه‌های بیشتر از 110 سکه را دریافت کرد اما این تفکر اشتباه است و این دادگاه است که ثابت می‌کند که زوج توان بازپرداخت مهریه بیش از 110 سکه را دارد یا نه.

مطالبه مهریه تا 110 سکه

یکی از حقوق مهم و ضروری زوجه، مهریه می‌باشد که می‌تواند آن را به صورت عندالمطالبه از زوج دریافت کند. ناگفته نماند که اگر زوجه از حق مهریه خود گذشت کند، یعنی آن را ببخشد، حق گرفتن مهریه به طور کامل از وی گرفته می‌شود. در غیر این صورت می‌تواند هر موقع که اراده کند آن را دریافت و به حق خود برسد چرا که یکی از مهم‌ترین حقوق زن است. اما طبق قانون حمایت از خانواده، امکان انجام حق کیفری فقط در مورد مهریه‌های مربوط به تا سقف 110 سکه می‌باشد، یعنی اگر میزان مهریه بیش از 110 سکه باشد مقدار اضافی آن را باید به عنوان یک حق دریافت کرد. برای دریافت بقیه مهریه یعنی مطالبه بیش از 110 سکه باید زوجه دادخواست مطالبه طلب را به دادگاه ارائه دهد در این صورت اگر ناتوانی زوج در پرداخت مابقی مهریه به اثبات برسد یعنی حکم اعسار زوج ثابت شود در این صورت مابقی مهریه به صورت قسط بندی به زوجه بازپرداخت می‌شود. اگر زوج توانایی پرداخت مهریه را داشته باشد وصول مهریه تا به هر میزان و گاهی تمام مهریه قابل دریافت از سوی زوجه است، اما در صورت عدم توانایی زوج در پرداخت مهریه، محکومیت وی تا مطالبه 110 سکه می‌باشد. یعنی حکم زندان و بازداشت وی تا 110 سکه است یعنی اگر زوج 110 سکه از مهریه را به زوجه پرداخت کند ولی توانایی پرداخت مابقی مهریه را نداشته باشد، در این صورت زوجه نمی‌تواند حکم جلب مهریه یا ممنوع الخروجی زوج را از سوی دادگاه دریافت کند.

در این میان باید به این نکته نیز اشاره کرد که میزان مهریه زن باکره با زن غیر باکره متفاوت است، میزان مهریه برای زن باکره نصف می‌شود این به این معنی است که اگر زوجین در دوران نامزدی اقدام به طلاق و جدایی کنند و بین آنها رابطه نزدیکی انجام نگرفته باشد یعنی زن باکره باشد تنها نصف مهریه به وی تعلق می‌گیرد و در طلاق توافقی در دوران عقد هم مقدار مطالبه مهریه کاملا به توافق زوجین بستگی دارد. زوجین به وکیل طلاق توافقی مراجعه کرده و در حضور ایشان توافقات لازمه را بیان و در طی یک توافقنامه طلاق توافقی ثبت و به دادگاه ارائه می دهند.

قانون مطالبه مهریه تا 110 سکه

موضوع و مقدار مهریه چیزی نیست که در جایی مقدار آن مشخص شده باشد بلکه مقدار آن به توافق بین زوجین بستگی دارد. برای مقدار و میزان مهریه هیچ محدودیتی وجود نداشته و هر چیزی که از نظر اقتصادی و اجتماعی ارزش داشته باشد می‌توان به عنوان مهریه تعیین شود این چیز با ارزش می‌تواند طلا، نقره، پول رایج آن کشور، ملک یا هر چیز دیگر باشد. قانون حمایت از خانواده که در سال 1391 به تصویب رسید، حد حمایت قانونی از مطالبه مهریه را تا 110 سکه اعلام و دریافت مقدار بیشتر آن را مربوط به دارایی مرد میداند یعنی اگر زوج استطاعت پرداخت بیشتر از 110 سکه را داشته باشد باید آن را پرداخت کند. باید گفته شود که در مهریه‌هایی که مقدار آن تا 110 سکه یا کمتر از آن است نیازی به این نیست که زوجه استطاعت مالی زوج را به اثبات دادگاه برساند و زوج باید خود به دادگاه ثابت کند که توانایی پرداخت مهریه را ندارد اما در مهریه بالای 110 سکه یا معادل آن زوجه باید توانایی زوج را در پرداخت مهریه به دادگاه به اثبات برساند.

اگر زوجه موقع طلاق، به دادگاه ثابت کند که زوج توانایی پرداخت مهریه را دارد و دارای استطاعت مالی است بنابراین زوج بنا بر قانون، وظیفه دارد که مهریه را پرداخت کند. همچنین در صورتی که زوج برای عدم پرداخت مهریه تقلب کرده و قسمتی از درآمد خود را از دادگاه مخفی کند بنابراین مشمول حمایت قانون نمی‌شود.

شرح ماده 22 قانون حمایت از خانواده

شرح ماده 22 قانون حمایت از خانواده این است که در زمان عقد اگر میزان مهریه تعیین شده 110 سکه بهار آزادی یا معادل آن باشد، وصول آن مشمول مقررات ماده 2 قانون اجرای محکومیت‌های مالی است. اما در صورتیکه میزان مهریه تعیین شده از این میزان یعنی 110 سکه بیشتر باشد درباره پرداخت مابقی مهریه، ملائت زوج در پرداخت ملاک اصلی است.

بنا به گفته وکیل خانواده، دلیل اصلی روی آوردن قانونگدار به تصویب ماده 22 قانون حمایت از خانواده، کاهش بازداشت فرد در قبال عدم پرداخت مهریه است. عدم پرداخت مهریه باعث حبس زوج می‌شود که یکی از بزرگ‌ترین معضلات بزرگ و اساسی دادگاه‌ها می‌باشد. این چنین برآمد می‌شود که با ابلاغ پاره‌ای از سیاست‌های قضایی و تصویب ماده 22 قانون حمایت از خانواده، معضل به زندان افتادن بدهکاران مربوط به مهریه کم شده باشد.

ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی: هر کس محکوم به پرداخت مالی به دیگری شود چه به صورت استرداد عین یا قیمت یا مثل آن و یا ضرر و زیان ناشی از جرم یا دیه و آن را تادیه ننماید دادگاه او را الزام به تادیه نموده و چنانچه مالی از او در دسترس باشد آن را ضبط و به میزان محکومیت از مال ضبط شده استیفا می‌نماید در غیر این صورت بنا به تقاضای محکوم له، ممتنع را در صورتی که معسرنباشد تا زمان تادیه حبس خواهد کرد. ماده 2 قانون نحوه اجرای محکومیت های مالی، تقاضای طلبکار در بازداشت کردن بدهکار تا زمان پرداخت و حصول برائت ذمه را به رسمیت شناخته است.

توصیه میشود که زوجه در مطالبه مهریه مازاد بر میزان 110 سکه از طریق وکیل مهریه تا 110 سکه اقدام نماید چرا که وکیل مهریه تا 110 راهکارها و موانع قانونی در این زمینه را به خوبی میداند و میشناسد.

محدودیت‌های مطالبه مهریه تا سقف 110 سکه

قانونگذار در اصلاح مواد مربوط به مطالبه مهریه از سوی زوج در قانون حمایت از خانواده در سال 1391 به روند فزاینده‌ی پرونده‌ها و حبس‌های ناشی از عدم پرداخت مهریه از سوی زوج، خاتمه داد و با تعیین سقف برای مطالبه از سوی زوجه به نظام‌مند کردن این نهاد پرداخت.

در صورت عندالمطالبه بودن مهریه، بعد از انحلال نکاح مهریه به زوجه تعلق می‌گیرد. اما در مقدار مهریه‌ای که به زوجه تعلق می‌گیرد نیاز به بررسی بیشتر مواد قانونی توسط بهترین وکیل دارد.

دراینجا باید بیان کرد که ثابت کردن ملائت (دارا بودن) زوج از سوی زوجه تا سقف 110 سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن لازم نمی‌باشد.

در نتیجه زوجه برای مطالبه مهریه بیش از 110 سکه تمام بهار آزادی یا معادل آن باید توان مالی زوج را ثابت کرده و حتی در صورت اثبات توان مالی زوج از سوی زوجه و عدم پرداخت مهر از سوی زوج که زوجه توانسته دارا بودنش را اثبات کند، ضمانت اجرای حبس اجرا نمی‌گردد و صرفا با معرفی اموال زوج اعم از منقول یا غیرمنقول از سوی زوجه یا وکیل ایشان نسبت به توقیف آن از طرف مرجع قضایی اقدام خواهد شد.

اگر میزان مهریه تعیین شده در هنگام عقد از 110 سکه یا معادل آن بیشتر باشد، نحوه مطالبه آن تغییر خواهد کرد.

نحوه پرداخت مهریه

ثبت سند ازدواج یک سند رسمی است و اساس سند رسمی لازم الاجرا بودن آن می‌باشد. بر طبق این قانون زوجه می‌تواند از دفتر ثبت اسناد و املاک درخواست اجراییه برای دریافت مهریه خود و همچنین مطالبه نفقه اقدام کند. برطبق ماده ۲ آیین نامه اجرایی اسناد لازم الاجرا که درسال  ۱۳۸۷ برای اجرای مفاد سند رسمی در مهریه و تعهداتی که در نتیجه ازدواج و طلاق در مورد اموال منقول و غیر منقول درخواست می‌شود، مطرح کرد. اما در مورد مطالبه مهریه، زوجه بایستی به یکی از دفاتر ثبت ازدواج رجوع کرده و درخواست صدور اجراییه را در مورد مطالبه مهریه کند سپس این اجراییه را به اداره ثبت اسناد و املاک برده و تقاضای توقیف و ضبط اموال زوج را دادخواست کند که بعد از ثبت دادخواست از سوی زوجه، ابلاغیه ای برای زوج فرستاده می‌شود که اگر براساس این ابلاغیه زوج به دادگاه رجوع نکرده و نسبت به پرداخت مهریه به درخواست زوجه اقدام نکند در این صورت زوجه می‌تواند حکم جلب و ممنوع الخروجی زوج را دریافت کند.

سقف مطالبه مهریه چقدر است ؟

ماده 22 قانون حمایت از خانواده بیان می‌کند که اگر میزان مهریه بیش از 110باشد وصول و پرداخت مهریه وابسته به توانایی مالی مرد است. براساس این قانون مقدار مهریه تعریف شده 110 سکه بهارآزادی است مرد وظیفه پرداخت آن را دارد. و وصول آن مشمول مقررات ماده 2 قانون اجرای محکومیت‌های مالی است. رعایت مقررات مربوط به محاسبه مهریه به نرخ روز است.

آیا سقف مطالبه مهریه تا 110 سکه است؟

طبق قانون جدید مهریه در سال ۹۹، میزان و مقدار مهریه محدود نمی‌شود. بلکه ضمانت در اجرا و پرداخت مهریه برای مطالبات بیش از ۱۱۰ سکه کاهش یافته است. قانون حمایت از خانواده که در سال 91 به تصویب نمایندگان مجلس رسید، حد حمایت قانونی از مطالبه مهریه را تا میزان 110 سکه اعلام کرد و مطالبه میزان بیشتر از آن را منوط به ملائت زوج می‎‌داند یعنی معیار ملائت در مطالبه مهریه 110 سکه است، به این معنا که دادگاه فرض را بر این گذاشته است که زوج قابلیت پرداخت مهریه را دارد و اگر این تعداد چه به صورت نقد و چه قسط بندی پرداخت نشود حکم حبس صادر می‌شود. همچنین گفته می‌شود در مهریه‌های بیش از 110 سکه نمی‌توان مهریه را دریافت کرد اما این فرضیه درست نیست فقط برای گرفتن و مطالبه مهریه بیش از 110 سکه باید زوجه به دادگاه ثابت کند که زوج توان مالی برای پرداخت مهریه را دارد.

تا چه میزان از مهریه قابل پرداخت است؟

بر اساس ماده 22 قانون حمایت از خانواده، به اجرا گذاشتن مهریه تا 110 سکه امکان‌پذیر است و زوج موظف است تا 110 سکه را در هر صورتی حتی اگر توان مالی نداشته باشد بپردازد اما اگر اعسار زوج به اثبات برسد قانون وی را مجبور به پرداخت بیش 110 سکه نمی‌کند. برطبق بخشنامه رئیس قوه قضاییه برای عدم حبس زندانیان این بخشنامه و این قانون به جهت کاهش افراد کیفری زندان انجام شده و با اجرای این بخشنامه حدود 5000 نفر از زندانیان آزاد شده اند. براساس این قانون، میزان مهریه هرچقدر باشد مرد وظیفه پرداخت 110 سکه از آن را دارد و اگر زوجه بخواهد مابقی مهریه خود را از زوج دریافت کند باید استطاعت مالی زوج را به دادگاه به اثبات برساند ولی اگر مرد ثابت کند توان مالی برای پرداخت مهریه ندارد براساس قانون باید 110 سکه را پرداخت کند.

مزایای داشتن وکیل برای مطالبه مهریه تا 110سکه:

• وکیل می‌تواند اگر زوج مالی داشته باشد منقول یا غیر منقول آن را سریعا توقیف کند
• وکیل می‌تواند در صورت عدم پرداخت مهریه حکم جلب زوج را از دادگاه بگیرد
• نیازی به رفت و آمد مکرر زوجه با حضور وکیل نیست
• وکیل نقش مهمی دررد دادخواست اعسار زوج دارد
• وکیل می‌تواند در صورت عدم پرداخت مهریه حکم ممنوع الخروجی زوج را بگیرد

وکیل مطالبه مهریه تا 110 سکه

در مورد مهریه هم می‌توان وکیل پایه یک دادگستری انتخاب کرد این امر واضح است که باید در هر امری به متخصص آن مراجعه کرد و در مورد دعاوی خانوادگی به‌خصوص مهریه نیز می‌توان وکیل انتخاب کرد زیرا در امر مطالبه مهریه از طریق دادگاه و یا اجرای ثبت آشنایی کامل به رویه دادگاه، بوسیله وکیل مهریه بسیار مهم است و اشتباه در این راه ممکن است مسیر پرونده را تغییر دهد.